De Zes Zwanen

De zes zwanen sfeermuziek. (Bron Efteling bv)

(Bron :©️ De Efteling )

Eerste plan van Anton Pieck

Anton Pieck maakte al in 1960 een ontwerp voor dit sprookje als één van de alternatieven om de dansende dolfijn op te volgen.

In het decortje van de voormalige Liefdesbron was, na verplaatsing naar het Sprookjesbos, sinds 1964De Dansende Dolfijn te vinden. Na zes jaar moest dat zoogdier alweer het veld ruimen, en Pieck maakte een suggestie voor twee invullingen: de Kleine Zeemeermin van Andersen en De Zes Zwanen van Grimm.

Pieck maakte voor het Sprookjesbos veel gebruik van zijn eerder werk voor de sprookjes van Grimm, maar in dit geval voldeden die illustraties niet: voor dat boek tekende hij een kluwen garen, en een silhouet van de zwanen die langs een kasteeltje vliegen. Piecks voorstel is daarom een nieuwe tekening van hoofdrolspeelster 'Elisa', een blonde jonge vrouw die gezeten in een bed van paarse asters nijver aan het breien is. Om het bloembed ligt een watertje waarin zes witte zwanen hun rondjes zwemmen. De tekening is te vinden op pagina 18 van kroniek van een sprookje 

Dit plan werd toen niet uitgevoerd, de voorkeur ging naar de andere opties de kleine zeemeermin

®️©️De Efteling ( Sander de Bruijn )

Bouw

Nadat in het najaar van 2018 er bomen achter de grot van Sneeuwwitje gekapt werden en struikgewas verwijderd, ging de bouw officieel van start op 20 november.Het proces zou een klein jaar in beslag nemen. De technische uitvoering stond onder leiding van Stefany van den Dries; Ronald Donkers tekende voor het bouwkundig ontwerp, en de rol van ontwerpcoördinator werd ingevuld door Stefan Versleeuwen. De uitvoerder was Henk Schellekens.

Tijdens de bouw wordt er 350 kubieke meter zand uitgegraven, waarna in de loop van december tachtig kubieke meter beton gestort kan worden. De betonnen bak wordt gevuld met 75.000 liter water om een vijver te vormen. Begin 2019 start de bouw van het vijftien meter hoge slot, dat een oppervlakte heeft van 350 vierkante meter en waarin 29 ton staal wordt verwerkt.De staalconstructie van het kasteel was eind maart 2019 gereed voor verdere afwerking met andere materialen.Het hoogste punt werd op 23 mei bereikt. Wanneer als proef met één zwaan een rondje wordt gemaakt blijkt deze bij de ingang van het slot niet helemaal te passen; daarvoor moest een aanpassing van de doorgang worden doorgevoerd.

Op 27 augustus 2019 worden alle zes de zwanenbootjes in de vijver geplaatst. Vanaf dan is het voornamelijk een kwestie van afstellen, programmeren en proefdraaien richting de opening.

( Bron : Eftelwesley )

Opening

Eind september 2019 was de bouw gereed. Na een preview voor abonnementhouders op 25 en 26 september en een persopening de dag erna, openden De Zes Zwanen op 28 september hun vleugels voor het publiek. Bij de opening werd een  pin uitgebracht van het prinsesje Elisa. Ook verkoopt de kleyne klaroen zwaanvormige slagroomgebakjes.

De Zes Zwanen is het eerste sprookje waar een echt uitvoerige making-off van is gemaakt. In vijf ongeveer zeven minuten lange afleveringen op youtube neemt presentatrice Marlijn Weerdenburg de kijker mee langs een aantal elementen uit de ontwikkeling van het sprookje, zoals het ontwerp, de mechatronica, de bouw, de groenvoorziening en de muziek en geluidseffecten. Veel van de betrokken Efteling-medewerkers komen aan het woord. De eerste aflevering werd gepubliceerd op 27 juni 2019, de laatste vlak voor opening.

Techniek

Het transportsysteem dat de zwanen aandrijft is geleverd door het Duitse Metallbau emmeln, en is een maatwerkversie van de zogenaamde 'Entenkarussell' of eendencarrousel. De versie met zes bootjes is de kleinste standaardconfiguratie van dit attractietype; de versie in het sprookjesbos heeft een diameter van 12,5 meter, en de zwanen leggen een afstand van 39,3 meter af. In Nederland werd het attractietype eerder geleverd aan bijvoorbeeld Toverland voor de grotere bootjesmolen 'Tolly Molly'. Ongeveer tegelijk met het systeem voor het sprookje leverde Metallbau Emmeln ook de nieuwe tuffer.

In afwijking van het standaardmodel zijn de zwanen hier geordend in twee groepen van drie in plaats van gelijkmatig over de cirkel verdeeld te zijn. De twee groepen kunnen onafhankelijk van elkaar draaien. Hierdoor kunnen drie zwanen het sprookje gaan bewonderen terwijl de andere drie beladen kunnen worden. De zes zwanen zijn via horizontale stangen verbonden met het midden van de vijver, waar een as met aandrijving te vinden is, gecamoufleerd met een kunstrots. Deze stangen draaien onder het water, maar dus ook onder het kasteel zelf door, om de zwanen langs het tafereeltje te voeren. Het kasteel is hierom deels 'zwevend' uitgevoerd en rust niet in het water van de vijver. Om dit te bereiken is het kasteeltje van de Zes Zwanen uitgevoerd als een stevige staalconstructie die op de oever van de vijver rust en zich bijna als een brug over de vijver buigt. Dit constructieve staalwerk is vervolgens afgewerkt met gaas en een vrij dunne laag spuitbeton of modelleermortel. Deze lichtgewicht bouwtechniek zonder metselwerk werd eerder ook toegepast bij de torens van Symbolica, die op de loods van het attractiegebouw rusten en dus ook niet te zwaar mogen zijn. Overigens zijn delen van de gevels die op de oever rusten, met name van het deel van het kasteel dat voor bezoekers toegankelijk is, wél gemetseld. De rode kleitegelpannetjes op het kasteel zijn maar voor een deel echt: op de onderste rand na zijn ze van kunststof.

Om de onderwateraandrijfstangen, zwevende kasteeldelen en wieltjes waarmee de Zwanen hun gewicht overbrengen op de vijverbodem aan het zicht te onttrekken is het wenselijk dat het water steeds in beweging is, ook als de zwanen niet varen. De beek die uitkomt in de vijver draagt hier wat aan bij, al blijft de techniek zeker op heldere dagen betrekkelijk zichtbaar. de animatronic van Elisa in het kasteeltje werd in eigen huis ontwikkeld door christian brekelmans . Hij maakte daarbij gebruik van traditionele, relatief eenvoudige technieken nokkenschijven.

Achter het kasteeltje, maar wel zichtbaar vanuit de stoomtrein, bevindt zich een houten aanbouw waarin de techniek zoals showcontrol op makkelijke manier bereikbaar is voor de technische dienst . Boven deze aanbouw is in de buitengevel van het slot een deur te zien die toegang geeft tot techniek en grotdecor van de show. Ook onder de rots waarop Elisa zit is een technische ruimte aangebracht voor de mechanica van de animatronic. De fraaie boogdeur bovenaan de trap naast Elisa komt verder nergens op uit, en suggereert slechts dat er een toegang is tot de hoger gelegen ruimtes van het slot vanuit de grot met de asters.

De verlichting rond het sprookje is bijzonder: in de houten lantaarns en ook binnen in de nissen zijn LED-lichtbronnen gebruikt die een beweeglijk, flakkerend licht geven dat het karakter van een vlam emuleert middels een matrix-animatie. Ze worden door gelig glas met een structuur van asters verder aan het oog onttrokken.