Vliegende Hollander voorplein

De vliegende Hollander voorplein. Bron Efteling bv

De geschiedenis van een waterattractie op de plek van De Vliegende Hollander begint al in 1953, als op deze locatie het zwembad geopend wordt. Decennialang is dit de plek in de Efteling voor verkoeling op warme zomerdagen. Tanende populariteit leidt er echter toe dat in 1989 de stop eruit getrokken wordt. Tot 2001 worden in de oude zwembadbak parkshows opgevoerd, waarna het terrein vrij kwam te liggen en afwisselend gebruikt werd voor evenementen en als zonneweide.
Rond 2002 werden binnen de Efteling voorbereidingen getroffen voor een nieuwe attractie op de plek van de zonneweide. Verschillende ideeën worden voorgesteld. Ton van de Ven en Lex Lemmen bedachten een idee voor een Expedition Everest-achtige bergattractie met water, wind en vuureffecten. Ook Michel den Dulk kwam met een idee. Het was echter Olaf Vughts zelf die het idee voor een attractie op basis van de legende van De Vliegende Hollander had bedacht, dat verder werd uitgewerkt door Karel Willemen. In april 2004 kwam het nieuws van de nieuwe attractie naar buiten; de Efteling zelf bevestigt dat in november van dat jaar officieel dat de attractie gepland staat voor opening in voorjaar 2005 begint.
Initieel zijn de plannen voor de Vliegende Hollander grootser dan wat men daadwerkelijk gaat bouwen. Er is sprake van (overdekte) horeca in het attractiegebouw in plaats van daarbuiten, een inpandige winkel, van een concept met twee verticale liften en elf darkride scènes (waaronder een open polderlandschap en een flinke haven) en van een plotselinge drop over de rand van een waterval. Deze variant wordt doorgerekend maar kost € 38 miljoen, ongeveer het dubbele van wat men wil besteden.In een wat latere variant zijn de secties binnen teruggebracht tot het definitieve aantal, maar is er buiten nog sprake van meer baan in het duinlandschap, waaronder een extra helix en een tweede tunnel. Uiteindelijk komt men, om technische en budgettaire redenen, tot de zeer compacte layout zoals die in het park te vinden is.Karel Willemen en regisseur Dennis Bots die hem helpt bij de verhaallijnen, besluiten om de overgebleven scènes 'filmisch' op te zetten: een open zee zonder zichtbaar einde, een beklemmende mistbank en een spectaculaire 'encounter' met het spookschip waarin filmtechniek een centrale rol speelt.

Catharina's Klaagzang

Catharina's Klaagzang. Bron Efteling bv

Eigen foto

Willem van der Decker huiskamer/bibliotheek

Willem van der denken huiskamer/bibliotheek. Bron Efteling bv

Ter inspiratie op het ontwerp van de attractie brengen Willemen en team een aantal maal een bezoek aan de Bataviawerf in Lelystad. Hier ligt de replica van VOC-schip Batavia voor anker, en bouwt men aan een replica van oorlogsschip de Zeven Provinciën. Op de werf koopt men authentieke rekwisieten, en maakt men kennis met de typerende geur van het touwsmeermiddel lapzalf, die men ook in de attractie zal toepassen. Andere rekwisieten worden betrokken van De Stip International in het Belgische Poppel. Meer dan honderd verschillende ornamenten in de attractie worden (sommige in grote aantallen) in eigen huis ontworpen en uitgevoerd.
Tegenspoed bij de bouw
Er wordt op voordracht van Lex Lemmens gekozen voor het jonge Kumbak Coasters als attractieleverancier. Alhoewel het een afsplitsing is van de ervaren bouwer Vekoma heeft het bedrijf zelf op dat moment nog weinig serieuze attracties gebouwd. De keuze voor deze bouwer zal er, samen met vernieuwende baanelementen en hoge eisen van de Efteling toe leiden dat het bouwproces zeer moeizaam verloopt.
In februari 2005 vangt de bouw aan. Die verloopt de eerste maanden voorspoedig. Op 21 oktober wordt de bouwplaats echter getroffen door een ernstig ongeluk in de tunnel: bouwvakker Jac Jansen komt om het leven als de steiger waarop hij aan het werk is plotseling instort.
Een grote presentatie voor de pers wordt gehouden op 21 januari 2006. Ronald van der Zijl & Erik van den Brand vertellen over de totstandkoming en de attractiebeleving, en de eerste tekeningen worden gepubliceerd. Niet kort na deze feestelijke bijeenkomst ontstaat er echter grote onenigheid tussen de Efteling en Kumbak. Het bedrijf had eerder al de nieuw Python-treinen geleverd waar diverse gebreken aan geconstateerd werden. Nu wilde het een prijsverhoging van 20% voor het werk aan De Vliegende Hollander. Het bouwen van de lifthill is flink vertraagd en hij arriveert te laat op het bouwterrein. Pas als die geplaatst is, kan het gebouw dichtgemaakt worden.

Efteling ontwerpen De Vliegende Hollander. Bron:Efteling bv

Smokkelgang

Smokkelgang. Bron Efteling bv

Smokkelgang brand

Smokkelgang brand. Bron Efteling bv

Horseshoe- en lifthilldrama
 
 
De attractie zou volgens schema al op 16 april 2006 moeten openen. Na het gesteggel over het contract, diende zich een nieuw probleem aan. De sloepen haalden de top van een heuvel in de baan, de horseshoe, niet en rolden achterwaarts terug. Het probleem werd gevonden in een teveel aan wrijving, en het vervangen van de wielen bracht hiervoor een oplossing.
Het grootste technische probleem is echter het aanhaken op de lifthill. De bootjes zouden na het darkride-gedeelte een kuil in duiken om vervolgens in een hoek van 45 graden op de lifthill te komen die ze met 3 m/s naar boven takelt. Bij het aanhaken van de bootjes op de lifthill ontstaat echter een harde klap op de antirollbackhaken en de passagiers, zo hard dat het niet te verantwoorden is de attractie hiermee te openen.
De opening wordt eerst enkele weken en tot begin juni uitgesteld. Kumbak krijgt een dwangsom opgelegd van duizend euro per dag vertraging, maar het lukt het bedrijf niet om het probleem op te lossen. Op 21 juni 2006 neemt de Efteling het dramatische besluit om de attractie dit seizoen niet meer te openen.
 
 
De grote attractiebouwer Intamin uit Zwitserland, eerder verantwoordelijk voor wél werkende attracties als Fata Morgana, Bob en Piraña, wordt ingehuurd om in plaats van Kumbak een oplossing voor het probleem te verzinnen. Zij komen in de herfst van 2006 met de oplossing: een systeem met een vin en zes aangrijpblokken zorgt ervoor dat de sloep eerst tot stilstand komt op de lifthill, om vervolgens 'opgepikt' te worden door de ketting. De klap is nog steeds wel hard -van een vloeiende overgang van varen naar vliegen is geen sprake- maar veroorzaakt niettemin geen dwarslaesies. Omdat de attractie verder goeddeels af is, kan de oplossing snel geïmplementeerd worden voor de start van het nieuwe zomerseizoen. Keuringsinstituut Det Norske Veritas (DNV) heeft er vertrouwen in, en keurt de attractie op 24 januari 2007 goed.
 
Een ander element op de lifthill dat problematisch zal blijken te zijn, zijn de dramatische VOC-boegbeelden die zich over de boot moeten buigen of de illusie van "vallende beelden" in de stortvloed van de onderwereld moeten scheppen. Op ontwerpen zijn ze te zien met dramatische verlichting, en de beelden worden ook daadwerkelijk geproduceerd getuige foto's uit het Gildehuys en van de montage ervan in de attractie. Voor opening worden ze echter alweer verwijderd, omdat ze toch binnen het voor goedkeuring benodigde 'profiel van vrije ruimte' (de aanraakafstand vanuit de boot) bleken te vallen. Ze keerden ook nooit meer terug in de rit.
Opening, storingen, sluiting
 
 
Voor de pers wordt een preview georganiseerd op 24 maart 2007, en een week later opent de attractie nu wel voor het publiek. De eerste reacties zijn gemengd. Lof is er voor de kwaliteit van de thematisering in de wachtrij en voor de soundscaping van Rene Merkelbach. Kritiek is er op het wat tamme buitengedeelte maar met name op het anticlimatische darkridegedeelte, waar het vooral erg donker is. Op 17 juni wordt De Vliegende Hollander officieel geopend door Wubbo Ockels.
De vloek, of technisch onvermogen, blijft de attractie teisteren. De attractie kent veel problemen tijdens het draaien en de storingen volgen elkaar in hoog tempo op. Aan het eind van het zomerseizoen van 2007 sluit de Efteling de attractie wederom. De ketting buiten wordt vernieuwd en er wordt een betonnen bak rond de ketting gemaakt zodat bij een probleem niet de hele vijver leeggepompt hoeft te worden om de ketting te kunnen bereiken.
Vanaf seizoen 2008 is de attractie weer open. Tijdens Winter Efteling blijft hij, in tegenstelling tot de oorspronkelijke plannen, echter gesloten. Een voortaan jaarlijks terugkerend ritueel in deze periode is een behoorlijk grote onderhoudsklus aan het ritsysteem, waarmee De Vliegende Hollander duidelijk een zorgenkind blijft. In de storingsstatistieken van het park prijkt de attractie ook in de zomerperiode nog immer bovenaan. Het is mede de reden waarom het park voor volgende grote attracties alleen nog een beroep doet op zeer gerenommeerde fabrikanten als Great coasters international, WET en Bolliger & Mabillard

Drinkerij Oeverloos

Drinkerij Oeverloos. Bron Efteling bv

Instap haven

De vliegende Hollander instap haven. Bron Efteling bv

Nieuwe scène vanaf april 2023

Efteling vliegende Hollander boegbeelden met scheepswrakken. (Bron Efteling bv)

Vanaf 1 april vaar je in de nieuwe scène door een kerkhof van vervallen scheepswrakken. Efteling Ontwerper Karel Willemen licht het ontwerp toe.

Hoe denk jij dat de vernieuwde scène eruit komt te zien?

Audio regisseert de vernieuwde scène

Behouden terugvaart

Behouden terugvaart. Bron Efteling bv